##NARAYANEEYAM (Dasakas 91-100)## ##91 The path of devotion## shrIkR^iShNa tvatpadopAsanamabhayatamaM baddhamithyArthadR^iShTe- rmartyasyArtasya manye vyapasarati bhayaM yena sarvAtmanaiva | yattAvattvatpraNItAniha bhajanavidhInAsthito mohamArge dhAvannapyAvR^itAkShaH skhalati na kuhachiddevadevAkhilAtman ||##91-1## bhUman kAyena vAchA muhurapi manasA tvadbalapreritAtmA yadyatkurve samastaM tadiha paratare tvayyasAvarpayAmi | jAtyApIha shvapAkastvayi nihitamanaH karmavAgindriyArtha\- prANo vishvaM punIte na tu vimukhamanAstvatpadAdvipravaryaH ||##91-2## bhItirnAma dvitIyAdbhavati nanu manaHkalpitaM cha dvitIyaM tenaikyAbhyAsashIlo hR^idayamiha yathAshakti buddhyA nirundhyAm | mAyAviddhe tu tasminpunarapi na tathA bhAti mAyAdhinAthaM taM tvAM bhaktyA mahatyA satatamanubhajannIsha bhItiM vijahyAm ||##91-3## bhakterutpattivR^iddhI tava charaNajuShaM sa~Ngamenaiva puMsA\- mAsAdye puNyabhAjAM shriya iva jagati shrImatAM sa~Ngamena | tatsa~Ngo deva bhUyAnmama khalu satataM tanmukhAdunmiShadbhi- stvanmAhAtmyaprakArairbhavati cha sudR^iDhA bhaktiruddhUtapApA ||##91-4## shreyomArgeShu bhaktAvadhikabahumatirjanmakarmANi bhUyo gAyankShemANi nAmAnyapi tadubhayataH pradrutaM pradrutAtmA | udyaddhAsaH kadachitkuhAchidapi rudankvApi garjanpragAya\- nnunmAdIva pranR^ityannayi kuru karuNAM lokabAhyashchareyam ||##91-5## bhUtAnyetAni bhUtAtmakamapi sakalaM pakShimatsyAnmR^igAdIn martyAnmitrANi shatrUnapi yamitamatistvanmayAnyAnamAni | tvatsevAyAM hi sidhyenmama tava kR^ipayA bhaktidArDhyaM virAga- stvattattvasyAvabodho.api cha bhuvanapate yatnabhedaM vinaiva ||##91-6## no muhyankShuttR^iDAdyairbhavasaraNibhavaistvannilInAshayatvA\- chchintAsAtatyashAlI nimiShalavamapi tvatpadAdaprakampaH | iShTAniShTeShu tuShTivyasanavirahito mAyikatvAvabodhA\- jjyotsnAbhistvannakhendoradhikashishiritenAtmanA sa~nchareyam ||##91-7## bhUteShveShu tvadaikyasmR^itisamadhigatau nAdhikAro.adhunA chet tvatprema tvatkamaitrI jaDamatiShu kR^ipA dviTsu bhUyAdupekShA | archAyAM vA samarchAkutukamurutarashraddhayA vardhatAM me tvatsaMsevI tathApi drutamupalabhate bhaktalokottamatvam ||##91-8## AvR^itya tvatsvarUpaM kShitijalamarudAdyAtmanA vikShipantI jIvAnbhUyiShThakarmAvalivivashagatIn duHkhajAle kShipantI | tvanmAyA mAbhibhUnmAmayi bhuvanapate kalpate tatprashAntyai tvatpAde bhaktirevetyavadadayi vibho siddhayogI prabuddhaH ||##91-9## duHkhAnyAlokya jantuShvalamuditaviveko.ahamAchAryavaryA\- llabdhvA tvadrUpatattvaM guNacharitakathAdyudbhavatbhaktibhUmA | mAyAmenAM taritvA paramasukhamaye tvatpade moditAhe tasyAyaM pUrvara~NgaH pavanapurapate nAshayAsheSharogAn ||##91-10## ##92 Bhakti combined with karma## vaidaissarvANi karmANyaphalaparatayA varNitAnIti budhvA tAni tvayyarpitAnyeva hi samanucharan yAni naiShkarmyamIsha | mA bhUdvedairniShiddhe kuhachidapi manaHkarmavAchAH pravR^itti- rdurvarjja~nchedavAptaM tadapi khalu bhavatyarpaye chitprakAshe ||##92-1## yastvanyaH karmayogastava bhajanamayastatra chAbhIShTamUrtiM hR^idyAM sattvaikarUpAM dR^iShadi hR^idi mR^idi kvApi vA bhAvayitvA | puShpairgandhairnivedyairapi cha virachitaiH shaktito bhaktipUtai- rnityaM varyAM saparyAM vidadhadayi vibho tvatprasAdaM bhajeyam ||##92-2## strIshUdrAstvatkathAdishravaNavirahitA AsatAM te dayArhA- stvatpAdAsannayAtAndvijakulajanuSho hanta shochAmyashAntAn | vR^ittyarthaM te yajanto bahukathitamapi tvAmanAkarNayanto dR^iptA vidyAbhijAtyaiH kimu na vidadhate tAdR^ishaH mA kR^ithA mAm ||##92-3## papo.ayaM kR^iShNa rAmetyabhilapati nijaM gUhituM dushchAritraM nirlajjasyAsya vAchA bahutarakathanIyAni me vighnitAni | bhrAtA me vandhyashIlo bhajati kila sadA viShNumitthaM budhAMste nindantyuchchairhasanti tvayi nihitaratIMstAdR^ishaM mA kR^ithA mAm ||##92-4## shvetachChAyaM kR^ite tvAM munivaravapuShaM prINayante tapobhi\- stretAyAM sruksruvAdya~NkitamaruNatanuM yaj~narUpaM yajante | sevante tantramArgairvilasadarigadaM dvApare shyAmalA~NgaM nIlaM sa~NkIrtanAdyairiha kalisamaye mAnuShAstvAM bhajante ||##92-5## so.ayaM kAleyakAlo jayati muraripo yatra sa~NkIrtanAdyai- rniryatnaireva mArgairakhilada nachirAttvatprasAdaM bhajante | jAtAstretAkR^itAdAvapi hi kila kalau sambhavaM kAmayante daivAttatraiva jAtAnviShayaviSharasairmA vibho va~nchayAsmAn ||##92-6## bhaktAstAvatkalau syurdramiLabhuvi tato bhUrishastatra chochchaiH kAverIM tAmraparNImanukila dhR^itamAlA~ncha puNyAM pratIchIm | hA mAmapyetadantarbhavamapi cha vibho ki~nchida~nchidrasaM tva\- yyAshApAshairnibadhya bhramaya na bhagavan pUraya tvanniShevAm ||##92-7## dR^iShTvA dharmadruhaM taM kalimapakaruNaM prA~NmahIkShitparIkShi\- ddhantuM vyAkR^iShTakhaDgo.api na vinihatavAn sAravedI guNAMshAt | tvatsevAdyAshu sidhyedasadiha na tathA tvatpare chaiSha bhIru- ryattu prAgeva rogAdibhirapaharate tatra hA shikShayainam ||##92-8## ga~NgA gItA cha gAyatryapi cha tuLasikA gopikAchandanaM tat sALagrAmAbhipUjA parapuruSha tathaikAdashI nAmavarNAH | etAnyaShTApyayatnAnyayi kalisamaye tvatprasAdapravR^iddhyA kShipraM muktipradAnItyabhidadhurR^iShayasteShu mAM sajjayethAH ||##92-9## devarShINAM pitR^INAmapi na punarR^iNI ki~Ngaro vA sa bhUman yo.asau sarvAtmanA tvAM sharaNamupagataH sarvakR^ityAni hitvA | tasyotpannaM vikarmApyakhilamapanudasyeva chittasthitastvaM tanme paapotthatApAnpavanapurapate rundi bhaktiM praNIyAH ||##92-10## ##93 The lessons from 25 gurus## bandhusnehaM vijahyAM tava hi karuNayA tvayyupAveshitAtmA sarvaM tvaktvA chareyaM sakalamapi jagadvIkShya mAyAvilAsam | nAnAtvAd{}bhrAntijanyAtsati khalu guNadoShAvabodhe vidhirvA vyAsedho vA kathaM tau tvayi nihitamatervItavaiShamyabuddheH ||##93-1## kShuttR^iShNAlopamAtre satatakR^itadhiyo jantavassantyanantA\- stebhyo vij~nAnavattvAtpuruSha iha varastajjanirdurlabhaiva | tatrApyAtmAtmanaH syAtsuhR^idapi cha ripuryastvayi nyastachetA\- stApochChitterupAyaM smarati sa hi suhR^itsvAtmavairI tato.anyaH ||##93-2## tvatkAruNye pravR^itte ka iva na hi gururlokavR^itte.api bhUman sarvAkrAntApi bhUmirna hi chalati tataH satkShamAM shikShayeyam | gR^ihNIyAmIsha tattadviShayaparichate.apyaprasaktiM samIrA- dvyAptatva~nchAtmano me gaganaguruvashAdbhAtu nirlepatA cha ||##93-3## svachChaH syAM pAvano.ahaM madhura udakavadvahnivanmA sma gR^ihNAM sarvAnnIno.api doShaM taruShu tamiva mAM sarvabhUteShvaveyAm | puShTirnaShTiH kalAnAMM shashina iva tanornAtmano.astIti vidyAM toyAdivyastamArtANDavadapi cha tanuShvekatAM tvatprasAdAt ||##93-4## snehAdvyAdhAstaputrapraNayamR^itakapotAyito mA sma bhUvaM prApta prAshnansaheya kShudhamapi shayuvatsindhuvatsyAmagAdhaH | mA paptaM yoShidAdau shikhini shalabhavadbhR^i~NgavatsArabhAgI bhUyAsaM kintu tadvaddhanachayanavashAnmAhamIsha praNesham ||##93-5## mA badhyAsaM taruNyA gaja iva vashayA nArjayeyaM dhanaughaM hartAnyastaM hi mAdhvIhara iva mR^igavanmA guhaM grAmyagItaiH | nAtyAsajjeya bhojye jhaSha iva biLishe pi~NgalAvannirAshaH supyAM bhartavyayogAtkurara iva vibho sAmiSho.anyairna hanyai ||##93-6## varteya tyaktamAnaH sukhamatishishuvannissahAyashchareyaM kanyAyA ekasheSho valaya iva vibho varjitAnyonyaghoShaH | tvachchitto nAvabudhyai paramiShukR^idiva kShmAbhR^idAyAnaghoShaM geheShvanyapraNIteShvahiriva nivasAnyundurormandireShu ||##93-7## tvayyeva tvatkR^itaM tvaM kShapayasi jagadityUrNanAbhAtpratIyAM tvachchintA tvatsvarUpaM kuruta iti dR^iDhaM shikSheye peshakArAt | viDbhasmAtmA cha dehi bhavati guruvaro yo vivekaM viraktiM dhatte sa~nchintyamAno mama tu bahurujApIDito.ayaM visheShAt ||##93-8## hI hI me dehamohaM tyaja pavanapurAdhIsha yatpremaheto- rgehe chitte kaLatrAdiShu cha vivashitAstvatpadaM vismaranti | so.ayaM vahneH shuno vA paramiha parataH sAmprata~nchAkShikarNa\- tvagjihvAdyA vikarShantyavashamata itaH ko.api na tvatpadAbje ||##93-9## durvAro dehamoho yadi punaradhunA tarhi nishsheSharogAn hR^itvA bhaktiM draDhiShThAM kuru tava padapa~Nkeruhe pa~NkajAkSha | nUnaH nAnAbhavAnte samadhigatamimaM muktidaM vipradehaM kShudre hA hanta mA mA kShipa viShayarase pAhi mAM mArutesha ||##93-10## ##94 The means of enlightenment## shuddhA niShkAmadharmaiH pravaragurugirA tatsvarUpaM paraM te shuddhaM dehendriyAdivyapagatamakhilavyAptamAvedayante| nAnAtvasthaulyakArshyAdi tu guNajavapussa~Ngato.adhyAsitaM te vahnerdAruprabhedeShviva mahadaNutAdIptatAshAntatAdi ||##94-1## AchAryAkhyAdharasthAraNisamanumiLachChiShyarUpottarAra\- NyAvedhodbhAsitena sphuTataraparibodhAgninA dahyamAne | karmAlIvAsanAtatkR^itatanubhuvanabhrAntikAntArapUre dAhyAbhAvena vidyAshikhini cha virate tvanmayI khalvavasthA ||##94-2## evaM tvatprAptito.anyo nahi khalu nikhilakleshahAnerupAyo naikAntAtyantikAste kR^iShivadagadaShADguNyaShaDkarmayogAH | durvaikalyairakalyA api nigamapathAstatphalAnyapyavAptA mattAstvAM vismarantaH prasajati patane yAntyanantAnviShAdAn ||##94-3## tvallokAdanyalokaH kvanu bhayarahito yatparArdhadvayAnte tvadbhItassatyaloke.api na sukhavasatiH padmabhUH padmanAbha | evambhAve tvadharmArjitabahutamasAM kA kathA nArakANAM tanme tvaM Chindhi bandhaM varada kR^ipaNabandho kR^ipApUrasindho ||##94-4## yAthArthyAttvanmayasyaiva hi mama na vibho vastuto bandhamokShau mAyAvidyAtanubhyAM tava tu virachitau svapnabodhopamau tau | baddhe jIvadvimuktiM gatavati cha bhidA tAvatI tAvadeko bhu~Nkte dehadrumastho viShayaphalarasAnnAparo nirvyathAtmA ||##94-5## jIvanmuktatvamevaMvidhamiti vachasA kiM phalaM dUradUre tannAmAshuddhabuddherna cha laghu manasaH shodhanaM bhaktito.anyat | tanme viShNo kR^iShIShThAstvayi kR^itasakalaprArpaNaM bhaktibhAraM yena syAM ma~NkShu ki~nchidguruvachanamiLattvatprabodhastvadAtmA ||##94-6## shabdabrahmaNyapIha prayatitamanasastvAM na jAnanti kechit kaShTaM vandhyashras sakalamalaaharA divyalIlAvatArAH sachchitsAndraM cha rUpaM tava na nigaditaM tAM na vAchaM bhriyAsam ||##94-7## yo yAvAnyAdR^isho vA tvamiti kimapi naivAvagachChAmi bhUma\- nneva~nchAnanyabhAvastvadanubhajanamevAdriye chaidyavairin | tvalli~NgAnAM tvada~N{}ghripriyajanasadasAM darshanasparshanAdi\- rbhUyAnme tvatprapUjAnatinutiguNakarmAnukIrtyAdaro.api ||##94-8## yadyallabhyeta tattattava samupahR^itaM deva dAso.asmi te.ahaM tvadgehonmArjanAdyaM bhavatu mama muhuH karma nirmAyameva | sUryAgnibrAhmaNAtmAdiShu lasitachaturbAhumArAdhaye tvAM tvatpremArdratvarUpo mama satatamabhiShyandatAM bhaktiyogaH ||##94-9## aikyaM te dAnohomavrataniyamatapassA~NkhyayogairdurApaM tvatsa~Ngenaiva gopyaH kila sukR^ititamAH prApurAnandasAndram | bhakteShvanyeShu bhUyassvapi bahumanuShe bhaktimeva tvamAsAM tanme tvadbhaktimeva dR^iDhaya hara gadAnkR^iShNa vAtAlayesha ||##94-10## ##95 The means of liberation## Adau hairaNyagarbhIM tanumavikalajIvAtmikAmAsthitastvaM jIvatvaM prApya mAyAguNagaNakhachito vartase vishvayone | tatrodvR^iddhena sattvena tu gaNayugaLaM bhaktibhAvaM gatena\- ChitvA sattvaM cha hitvA punaranupahito vartitAhe tvameva ||##95-1## sattvonmeShAtkadAchitkhalu viShayarase doShabodhe.api bhUman bhUyo.apyeShu pravR^ittiH satamasi rajasi proddhate durnivArA | chittaM tAvadguNAshcha grathitamiha mithastAni sarvANi roddhuM turye tvayyekabhaktiH sharaNamiti bhavAnhaMsarUpI nyagAdIt ||##95-2## santi shreyAMsi bhUyAMsyapi ruchibhidayA karmiNAM nirmitAni kShudrAnandAshcha sAntA bahuvidhagatayaH kR^iShNa tebhyo bhaveyuH | tva~nchAchakhyAtha sakhye nanu mahitatamAM shreyasAM bhaktimekAM tvadbhaktyAnandatulyaH khalu viShayajuShAM sammadaH kena vA syAt ||##95-3## tvadbhaktyA tuShTabuddheH sukhamiha charato vichyutAshasya chAshAH sarvAssyuH saukhyamayyaH salilakuharagasyeva toyaikamayyaH | so.ayaM khalvindralokaM kamalajabhavanaM yogasiddhIshcha hR^idyA nAkA~NkShatyetadAstAM svayamanupatite mokShasaukhye.apyanIhaH ||##95-4## tvadbhakto bAdhyamAno.api cha viShayarasairindriyAshAntiheto\- rbhaktyaivAkramyamANaiH punarapi khalu tairdurbalairnAbhijayyaH | saptArchirdIpitArchirdahati kila yathA bhUridAruprapa~nchaM tvadbhaktyoghe tathaiva pradahati duritaM durmadaH kvendriyANAm ||##95-5## chittArdrIbhAvavamuchchairvapuShi cha pulakaM harShabAShpa~ncha hitvA chittaM shuddhyetkathaM vA kimu bahutapasA vidyayA vItabhakteH | tvadgAthAsvAdasiddhA~njanasatatamarImR^ijyamAno.ayamAtmA chakShurvattattvasUkShmaM bhajati na tu tathAbhyastayA tarkakoTyA ||##95-6## dhyAnaM te shIlayeyaM samatanusukhabaddhAsano nAsikAgra\- nyastAkShaH pUrakAdyairjitapavanapathashchittapadmantvavA~ncham | UrdhvAgraM bhAvayitvA ravividhushikhinassaMvichintyopariShTAt tatrasthaM bhAvaye tvAM sajalajaladharashyAmalaM komaLA~Ngam ||##95-7## AnIlashlakShNakeshaM jvalitamakarasatkuNDalaM mandahAsa\- syandArdraM kaustubhashrIparigatavanamAloruhArAbhirAmam | shrIvatsA~NkaM subAhuM mR^idulasadudaraM kA~nchanachChAyachelaM chArusnigdhorumambhoruhalalitapadaM bhAvayeyaM bhavantam ||##95-8## sarvA~NgeShva~Ngara~NgatkutukamatimuhurdhArayannIsha chittaM tatrApyekatra yu~nje vadanasarasije sundare mandahAse | tatrAlInantu chetaH paramasukhachidadvaitarUpe vitanva\- nnanyanno chintayeyaM muhuriti samupArUDhayogo bhaveyam ||##95-9## itthaM tvaddhyAnayoge sati punaraNimAdyaShTasaMsiddhayastA dUrashrutyAdayo.api hyahamahamikayA sampateyurmurAre | tvatsamprAptau vilambAvahamakhilamidaM nAdriye kAmaye.ahaM tvAmevAnandapUrNaM pavanapurapate pAhi mAM sarvatApAt ||##95-10## ##96 The glories of the Lord## tvaM hi brahmaiva sAkShAt paramurumahimannakSharANAmakAra\- stAro mantreShu rAj~nAM manurasi muniShu tvaM bhR^igurnArado.api | prahlAdo dAnavAnAM pashuShu cha surabhiH pakShiNAM vainateyo nAgAnAmasyanantaH surasaridapi cha srotasAM vishvamUrte ||##96-1## brahmaNyAnAM balistvaM kratuShu cha japayaj~no.aso vIreShu pArtho bhaktAnAmuddhavastvaM balamasi balinAM dhAma tejasvinAM tvam | nAstyantastvadvibhUtervikasadatishayaM vastu sarvaM tvameva tvaM jIvastvaM pradhAnaM yadiha bhavadR^ite tanna ki~nchitprapa~nche ||##96-2## dharmaM varNAshramANAM shrutipathavihitaM tvatparatvena bhaktyA kurvanto.antarvirAge vikasati shanakaissantyajanto labhante | sattAsphUrtipriyatvAtmakamakhilapadArtheShu bhinneShvabhinnaM nirmUlaM vishvamUlaM paramamahamiti tvadvibodhaM vishuddham ||##96-3## j~nAnaM karmApi bhaktistritayamiha bhavatprApakaM tatra tAva\- nnirviNNAnAmasheShe viShaya iha bhavet j~nAnayoge.adhikAraH | saktAnAM karmayogastvayi hi vinihito ye tu nAtyantasaktA nApyatyantaM viraktAstvayi cha dhR^itarasA bhaktiyogo hyamIShAm ||##96-4## j~nAnaM tvadbhaktatAM vA laghu sukR^itavashAnmartyaloke labhante tasmAttatraiva janma spR^ihayati bhagavan nAkago nArako vA | AviShTaM mAM tu daivAdbhavajalanidhipotAyite martyadehe tvaM kR^itvA karNadhAraM gurumanuguNavAtAyitastArayethAH ||##96-5## avyaktaM mArgayantaH shrutibhirapi nayaiH kevalaj~nAnalubdhAH klishyante.atIva siddhiM bahutarajanuShAmanta evApnuvanti | dUrasthaH karmayogo.api cha paramaphale nanvayaM bhaktiyoga\- stvAmUlAdeva hR^idyastvaritamayi bhavatprApako vardhatAM me ||##96-6## j~nAnAyaivAtiyatnaM munirapavadate brahmatattvaM tu shruNvan gADhaM tvatpAdabhaktiM sharaNamayati yastasya muktiH karAgre | tvaddhyAne.apIha tulyA punarasukaratA chittachA~nchalyaheto\- rabhyAsAdAshu shakyaM vashayituM tvatkR^ipAchArutAbhyAm ||##96-7## nirviNNaH karmamArge khalu viShamatame tvatkathAdau cha gADhaM jAtashraddho.api kAmAnayi bhuvanapate naiva shaknomi hAtum | tadbhUyo nishchayena tvayi nihitamanA doShabuddhyA bhajaMstAn puShNIyAM bhaktimeva tvayi hR^idayagate ma~NkShu na~NkShyanti sa~NgAH ||##96-8## kashchitkleshArjitArthakShayavimalamatirnudyamAno janaudhaiH prAgevaM prAhi vipro na khalu mama janaH kAlakarmagrahA vA | cheto me duHkhahetustadiha guNagaNaM bhAvayatsarvakArI\- tyuktvA shAnto gatastvAM mama cha kuru vibho tAdR^ishIM chittashAntim ||##96-9## aiLaH prAgurvashIM pratyativivashamanAH sevamAnashchiraM tAM gADhaM nirvidya bhUyo yuvatisukhamidaM kShudrameveti gAyan | tvadbhaktiM prApya pUrNaH sukhataramacharattadvaduddhUta sa~NgaM bhaktottaMsaM kriyA mAM pavanapurapate hanta me rundhirogAn ||##96-10## ##97 Prayer for supreme devotion## traiguNyAdbhinnarUpaM bhavati hi bhuvane hInamadhyottamaM yat\- j~nAnaM shraddhA cha kartA vasatirapi sukhaM karma chAhArabhedAH | tvatkShetratvanniShevAdi tu yadiha punastvatparaM tattu sarvaM prAhurnairguNyaniShThaM tadanubhajanato ma~NkShu siddho bhaveyam ||##97-1## tvayyeva nyastachittaH sukhamayi vicharansarvacheShTAstvadarthaM tvadbhaktaissevyamAnAnapi charitacharAnAshrayan puMNyadeshAn | dasyau vipre mR^igAdiShvapi cha samamatirmuchyamAnAvamAna\- spardhAsUyAdidoShaH satatamakhilabhUteShu saMpUjaye tvAm ||##97-2## tvadbhAvo yAvadeShu sphurati na vishadaM tAvadevaM hyupAstiM kurvannaikAtmyabodhe jhaTiti vikasati tvanmayo.ahaM chareyam | tvaddharmasyAsya tAvatkimapi na bhagavan prastutasya praNAsha\- stasmAtsarvAtmanaiva pradisha mama vibho bhaktimArgaM manojham ||##97-3## ta~nchainaM bhaktiyogaM draDhayitumayi me sAdhyamArogyamAyu\- rdiShTyA tatrApi sevyaM tava charaNamaho bheShajAyeva dugdham | mArkaNDeyo hi pUrvaM gaNakanigaditadvAdashAbdAyuruchchaiH sevitvA vatsaraM tvAM tava bhaTanivahairdrAvayAmAsa mR^ityum ||##97-4## ##The episode of Markandeya## mArkaNDeyashchirAyussa khalu punarapi tvatparaH puShpabhadrA\- tIre ninye tapasyannatulasukharatiH ShaT tu manvantarANi | devendrassaptamastaM surayuvatimarunmanmathairmohayiShyan yogoShmapluShyamANairna tu punarashakattvajjanaM nirjayet kaH ||##97-5## prItyA nArAyaNAkhyastvamatha narasakhaH prAptavAnasya pArshvaM tuShTyA toShTUyamAnaH sa tu vividhavarairlobhito nAnumene | draShTuM mAyAM tvadIyAM kila punaravR^iNodbhaktitR^iptAntarAtmA mAyAduHkhAnabhij~nastadapi mR^igayate nUnamAshcharyahetoH ||##97-6## yAte tvayyAshu vAtAkulajaladagaLattoyapUrNAtighUrNa\- tsaptArNorAshi magne jagati sa tu jale sambhramanvarShakoTIH | dInaH praikShiShTa dUre vaTadalashayanaM ka~nchidAshcharyabAlaM tvAmeva shyAmaLA~NgaM vadanasarasijanyastapAdA~NgulIkam ||##97-7## dR^iShTvA tvAM hR^iShTaromA tvaritamabhigataH spraShTukAmo munIndraH shvAsenAntarniviShTaH punariha sakalaM dR^iShTavAn viShTapaugham | bhUyo.api shvAsavAtairbahiranupatito vIkShitastvatkaTAkShai\- rmodAdAshleShTukAmastvayi pihitatanau svAshrame prAgvadAsIt ||##97-8## gauryA sArdhaM tadagre purabhidatha gatastvatpriyaprekShaNArthI siddhAnevAsya dattvA svayamayamajarAmR^ityutAdIn gato.abhUt | evaM tvatsevayaiva smararipurapi sa prIyate yena tasmA\- nmUrtitrayyAtmakastvaM nanu sakalaniyanteti suvyaktamAsIt ||##97-9## tryaMshe.asminsatyaloke vidhiharipurabhinmandirANyUrdhvamUrdhvaM tebhyo.apyUrdhvaM tu mAyAvikR^itivirahito bhAti vaikuNThalokaH | tatra tvaM kAraNAmbhasyapi pashupakule shuddhasattvaikarUpI sachchidbrahmAdvayAtmA pavanapurapate pAhi mAM sarvarogAt ||##97-10## ##98 Meditation on nirguna Brahman## yasminnetadvibhAtaM yata idamabhavadyena chedaM ya eta\- dyo.asmAduttIrNarUpaH khalu sakalamidaM bhAsitaM yasya bhAsA | yo vAchAM dUradUre punarapi manasAM yasya devA munIndrA no vidyustattvarUpaM kimu punarapare kR^iShNa tasmai namaste ||##98-1## janmAtho karma nAma sphuTamiha guNadoShAdikaM vA na yasmin lokAnAmUteya yaH svayamanubhajate tAni mAyAnusArI | bibrachChaktIrarUpo.api cha bahutararUpo.avabhAtyaddhutAtmA tasmai kaivalyadhAmne pararasaparipUrNAya viShNo namaste ||##98-2## no tirya~nchanna martyaM na cha suramasuraM na striyaM no pumAMsaM na dravyaM karma jAtiM guNamapi sadasadvApi te rUpamAhuH | shiShTaM yatsyAnniShedhe sati nigamashatairlakShaNAvR^ittitastat kR^ichChreNAvedyamAnaM paramasukhamayaM bhAti tasmai namaste ||##98-3## mAyAyAM bimbitastvaM sR^ijasi mahadaha~NkAratanmAtrabhedai\- rbhUtagrAmendriyAdyairapi sakalajagatsvapnasa~Nkalpakalpam | bhUyaH saMhR^itya sarvaM kamaTha iva padAnyAtmanA kAlashaktyA gambhIre jAyamAne tamasi vitimiro bhAsi tasmai namaste ||##98-4## shabdabrahmeti karmetyaNuriti bhagavan kAla ityAlapanti tvAmekaM vishvahetuM sakalamayatayA sarvathA kalpyamAnam | vedAntairyattu gItaM puruShaparachidAtmAbhidhaM tattu tattvaM prekShAmAtreNa mUlaprakR^itivikR^itikR^it kR^iShNa tasmai namaste ||##98-5## sattvenAsattayA vA na cha khalu sadasattvena nirvAchyarUpA dhatte yAsAvavidyA guNaphaNimativadvishvadR^ishyAvabhAsam | vidyAtvaM saiva yAtA shrutivachanalavairyatkR^ipAsyandalAbhe saMsArAraNyasadyastruTanaparashutAmeti tasmai namaste ||##98-6## bhUShAsu svarNavadvA jagati ghaTasharAvAdike mR^ittikAvat tattve sa~nchintyamAne sphurati tadadhunApyadvitIyaM vapuste | svapnadraShTuH prabodhe timiralayavidhau jIrNarajjoshcha yadvad vidyAlAbhe tathaiva sphuTamapi vikaset kR^iShNa tasmai namaste ||##98-7## yadbhItyodeti sUryo dahati cha dahano vAti vAyustathAnye yadbhItAH padmajAdyAH punaruchitabalInAharante.anukAlam | yenaivAropitAH prA~N{}nijapadamapi te chyAvitArashcha pashchAt tasmai vishvaM niyantre vayamapi bhavate kR^iShNa kurmaH praNAmam ||##98-8## trailokyaM bhAvayantaM triguNamayamidaM tryakSharasyaikavAchyaM trIshAnAmaikyarUpaM tribhirapi nigamairgIyamAnasvarUpam | tisro.avasthA vidantaM triyugajanijuShaM trikramakrAntavishvaM traikAlye bhedahInaM tribhirahamanishaM yogabhedairbhaje tvAm ||##98-9## satyaM shuddhaM vibuddhaM jayati tava vapurnityamuktaM nirIhaM nirdvandvaM nirvikAraM nikhilaguNagaNavya~njanAdhArabhUtam | nirmUlaM nirmalaM tanniravadhimahimollAsi nirlInamanta\- rnissa~NgAnAM munInAM nirupamaparamAnandasAndraprakAsham ||##98-10## durvAraM dvAdashAraM trishataparimilatShaShTiparvAbhivItaM saMbhrAmyatkrUravegaM kShaNamanu jagadAChidya sandhAvamAnam | chakraM te kAlarUpaM vyathayatu na tu mAM tvatpadaikAvalambaM viShNo kAruNyasindho pavanapurapate pAhi sarvAmayaughAt ||##98-11## ##99 Praise of the glory of the Lord## viShNorvIryANi ko vA kathayatu dharaNeH kashcha reNUnmimIte yasyaivA~N{}ghritrayeNa trijagadabhimitaM modate pUrNasampat | yo.asau vishvAni dhatte priyamiha paramaM dhAma tasyAbhiyAyAM tadbhaktA yatra mAdyantyamR^itarasamarandasya yatra pravAhaH ||##99-1## AdyAyAsheShakartre pratinimiShanavInAya bhartre vibhUte\- rbhaktAtmA viShNave yaH pradishati havirAdIni yaj~nArchanAdau | kR^iShNAdyaM janma vA mahadiha mahato varNayetso.ayameva prItaH pUrNo yashobhistvaritamabhisaretprApyamante padaM te ||##99-2## he stotAraH kavIndrAstamiha khalu yathA chetayadhve tathaiva vyaktaM vedasya sAraM praNuvata jananopAttalIlAkathAbhiH | jAnantashchAsya nAmAnyakhilasukhakarANIti sa~NkIrtayadhvaM he viShNo kIrtanAdyaistava khalu mahatastattvabodhaM bhajeyam ||##99-3## viShNoH karmANi sampashyata manasi sadA yaiH sa dharmAnabadhnA/- dyAnIndrasyaiSha bhR^ityaH priyasakha iva cha vyAtanotkShemakArI | vIkShante yogasiddhAH parapadamanishaM yasya samyakprakAshaM viprendrA jAgarUkAH kR^itabahunutayo yachcha nirbhAsayante ||##99-4## no jAto jAyamAno.api cha samadhigatastvanmahimno.avasAnaM deva shreyAMsi vidvAnpratimuhurapi te nAma shaMsAmi viShNo | taM tvAM saMstaumi nAnAvidhanutivachanairasya lokatrayasyA\- pyUrdhvaM vibhrAjamAne virachitavasatiM tatra vaikuNThaloke ||##99-5## ApaH sR^iShTyAdijanyAH prathamamayi vibho garbhadeshe dadhustvAM yatra tvayyeva jIvA jalashayana hare sa~NgatA aikyamApan | tasyAjasya prabho te vinihitamabhavatpadmamekaM hi nAbhau dikpatraM yatkilAhuH kanakadharaNibhR^it karNikaM lokarUpam ||##99-6## he lokA viShNuretadbhavanamajanayattanna jAnItha yUyaM yuShmAkaM hyantarasthaM kimapi tadaparaM vidyate viShNurUpam | nIhAraprakhyamAyAparivR^itamanaso mohitA nAmarUpaiH prANaprItyaikatR^iptAshcharatha makhaparA hanta nechChA mukunde ||##99-7## mUrdhnAmakShaNAM padAnAM vahasi khalu sahasrANi sampUrya vishvaM tatprotkramyApi tiShThanparimitavivare bhAsi chittAntare.api | bhUtaM bhavyaM cha sarvaM parapuruSha bhavAn ki~ncha dehendriyAdi\- ShvAviShTopyudgatatvAdamR^itasukharasaM chAnubhu~NkShe tvameva ||##99-8## yattu trailokyarUpaM dadhadapi cha tatonirgatAnantashuddha\- j~nAnAtmA vartase tvaM tava khalu mahimA so.api tAvAnkimanyat | stokaste bhAga evAkhilabhuvanatayA dR^ishyate tryaMshakalpaM bhUyiShThaM sAndramodAtmakamupari tato bhAti tasmai namaste ||##99-9## avyaktaM te svarUpaM duradhigamatamaM tattu shuddhaikasattvaM vyakta~nchApyetadeva sphuTamamR^itarasAmbhodhikallolatulyam | sarvotkR^iShTAmabhIShTAM tadiha guNarasenaiva chittaM harantIM mUrtiM te saMshraye.ahaM pavanapurapate pAhi mAM kR^iShNa rogAt ||##99-10# # ##100 Description of the vision of the Lord## agre pashyAmi tejo nibiDatarakalAyAvalIlobhanIyaM pIyUShAplAvito.ahaM tadanu tadudare divyakaishoraveSham | tAruNyArambharamyaM paramasukharasAsvAdaromA~nchitA~Ngai\- rAvItaM nAradAdyaivilasadupaniShatsundarImaNDalaishcha ||##100-1## nIlAbhaM ku~nchitAgraM ghanamamalataraM saMyataM chArubha~NgyA ratnottaMsAbhirAmaM valayitamudayachchandrakaiH pi~nChajAlaiH | mandArasra~N{}nivItaM tava pR^ithukabarIbhAramAlokaye.ahaM snigdhashchetordhvapuNDrAmapi cha sulalitAM phAlabAlenduvIthIm ||##100-2## hR^idyaM pUrNAnukampArNavamR^idulaharIcha~nchalabhrUvilAsai\- rAnIlasnigdhapakShmAvaliparilasitaM netrayugmaM vibho te | sAndrachChAyaM vishAlAruNakamaladalAkAramAmugdhatAraM kAruNyAlokalIlAshishiritabhuvanaM kShipyatAM mayyanAthe ||##100-3## uttu~NgollAsinAsaM harimaNimukuraprollasadgaNDapAlI\- vyAlolatkarNapAshA~nchitamakaramaNIkuNDaladvandvadIpram | unmIladdantapa~NktisphuradaruNatarachChAyabimbAdharAntaH\- prItiprasyandimandasmitashishirataraM vaktramudbhAsatAM me ||##100-4## bAhudvandvena ratnojvalavalayabhR^itA shoNapANipravALe\- nopAttAM veNunALIM prasR^itanakhamayUkhA~NgulIsa~NgashArAm | kR^itvA vaktrAravindre sumadhuravikasadrAgamudbhAvyamAnaiH shabdabrahmAmR^itaistvaM shishiritabhuvanaissi~ncha me karNavIthIm ||##100-5## utsarpatkaustubhashrItatibhiraruNitaM komaLaM kaNThadeshaM vakShaH shrIvatsaramyaM taraLatarasamuddIprahArapratAnam | nAnAvarNaprasUnAvalikisalayinIM vanyamAlAM vilola\- llolambAM lambamAnAmurasi tava tathA bhAvaye ratnamAlAm ||##100-6## a~Nge pa~nchA~NgarAgairatishayavikasatsaurabhAkR^iShTalokaM lInAnekatrilokIvitatimapi kR^ishAM bibhrataM madhyavallIm | shakrAshmanyastataptojvalakanakanibhaM pItachelaM dadhAnaM dhyAyAmo dIptarashmisphuTamaNirashanAki~NgiNImaNDitaM tvAm ||##100-7## UrU chArU tavorU ghanamasR^iNaruchau chittachorau ramAyA vishvakShobhaM visha~Nkya dhruvamanishamubhau pItachelAvR^itA~Ngau | AnamrANAM purastAnnyasanadhR^itasamastArthapALIsamudga\- chChAyAM jAnudvayaM cha kramapR^ithulamanoj~ne cha ja~Nghe niSheve ||##100-8## ma~njIraM ma~njunAdairiva padabhajanaM shreya ityAlapantaM pAdAgraM bhrAntimajjatpraNatajanamanomandaroddhArakUrmam | uttu~NgAtAmrarAjannakharahimakarajyotsnayA chA.ashritAnAM santApadhvAntahattrIM tatimanukalaye ma~NgalAma~NgulInAm ||##100-9## yogIndrANAM tvada~NgeShvadhikasumadhuraM muktibhAjAM nivAso bhaktAnAM kAmavarShadyutarukisalayaM nAtha te pAdamUlam | nityaM chittasthitaM me pavanapurapate kR^iShNa kAruNyasindho hR^itvA niHsheShatApAnpradishatu paramAnandasandohalakShmIm ||##100-10## aj~nAtvA te mahattvaM yadiha nigaditaM vishvanAtha kShamethAH stotraM chaitatsahasrottaramadhikataraM tvatprasAdAya bhUyAt | dvedhA nArAyaNIyaM shrutiShu cha januShA stutyatAvarNanena sphItaM lIlAvatArairidamiha kurutAmAyurArogyasaukhyam || ##100-11##